مصاحبه با سعید تقدسی ، رهبر کُر فلوت تهران

به همراه متن مصاحبه

 

متن مصاحبه اختصاصی خانه فلوت ایران (عسل حناچی) با سعید تقدسی رهبر کر فلوت تهران

 

سلام خدمت شما عزیزان ، در خدمت جناب آقای تقدسی هستیم نوازنده و مدرس فلوت و البته رهبر کر فلوت تهران .

خیلی خوش آمدید آقای تقدسی عزیز، لطف کردید که دعوت خانه فلوت ایران را پذیرفتید ، خیلی ممنونم از حضورتون.

ـ خواهش میکنم ، من هم خدمت همه عزیزان سلام عرض میکنم .

آقای تقدسی لطف کنید تاریخچه ای از فعالیت کرهایی  فلوتی که در دنیا وجود دارند برای ما بفرمایید؟ چند سال هست که این جریان شروع شده و کجا مرکز آن بوده است؟              

ـ بله . اینکه به چه صورت اصولاً کر فلوت تشکیل میشود ، شما خودتون اطلاع دارید و در ایران هم همینطور است، فلوت ، سازی است که طرفداران زیادی دارد و شنیدن آن خیلی جالب است. چه از نظر اقتصادی ، چه از نظر اجتماعی این ساز برای شروع خیلی مناسب است . به خاطر این جریان در کشورهایی ، از جمله ژاپن ، کره ، چین و بخصوص آمریکا این ساز بی نهایت طرفدار دارد. قاعدتاً در هر کلاس در هر دانشگاهی کلاس های همنوازی وجود دارد ، که هر کلاسی با تعداد دانشجویان زیادی که به طور متوسط برای هر معلمی یا هر استادی بین 20 تا 30 شاگرد یا دانشجوی فلوت تشکیل شده است . در کشورهایی که نام بردم ، در تمام دانشگاه های موسیقی ، سازهای مختلف این خانواده از فلوت پیکولو تا فلوت سوب باس یا کنترباس فلوت وجود دارد ، به این معنا که دانشگاه ها این سازها را دارند و قاعدتا استادان انجا این شرایط را دارند که از این موقعیت استفاده کنند تا این سازها را به دانشجویان معرفی کنند . از آنجایی که این دانشجوها تک تک با این ساز ها آشنایی پیدا می کنند و این ساز رو میتوانند برای مدتی به همراه داشته باشند و به خانه ببرند و با آن تمرین کنند ، با یک دنیای دیگر و یک صدای دیگری از این خانواده آشنا میشوند به همین دلیل کم کم در دانشگاه ها به این فکر افتادند که آنسامبل های کوچکی از این خانواده درست کنند ، میتوانید آن 20 نفر که قاعدتاً در یک کلاس هستند را مقایسه کنید با کلاس های چلو(ویلنسل) که دیگر الان همه میدانند که 10چلو، 15چلو یا 20چلو که میتوانند باهم ساز بزنند. ولی کار ما یک مقدار آسان تر میشه ، به خاطر اینکه ما در ساز فلوت وسعت صدای بیشتری داریم ؛ این اتفاق به مدت 25 تا 30 سال هست که بینهایت معمولی و عمومی شده و بسیار فراگیر است . بخصوص در کشورهایی که قبل تر نام بردم .

خیلی ممنون از توضیحاتتون، جناب تقدسی در مورد قطعات کر فلوت هم میشه بفرمایید که با چه شرایطی انتخاب می شوند و به چه صورت هستند؟

ـ بله . قطعاتی که ما انتخاب میکنیم یا من انتخاب میکنم برای این ارکستر، قاعدتاً باید قطعاتی باشند که اجراشون با این گروه تناسب داشته باشد ، ما می توانیم ارکستری که داریم را ، (شما خودتون میتونید بهش فکر کنید که) مثل ارکستر مجلسی ای که از ویلن اول ، ویلن دوم ، آلتو ، ویلنسل و کنتر باس است ، شکل دهیم . در این اینفرماسیونی که کر فلوت تهران دارد ، قاعدتاً میتواند جایگزینی باشد برای سازهای زهی . غیر از این ما باید نگاه کنیم ببینیم که قطعاتی که ما انتخاب میکنیم قطعه هایی نباشند که تنها برای ارکستر مجلسی نوشته شده باشند و خب باید قطعات دیگری هم داشته باشیم که این کنسرت ها رنگ دیگری هم پیدا کنند ؛ با این وجود باید خیلی برای انتخاب قطعه ها ، چه از نظر توانایی ، چه از نظر تناسب با این چیدمان و چه از نظر رنگ آمیزی تمرکز کنیم تا هماهنگی داشته باشند ؛ بعد از انتخاب این قطعات ، (حالا من میتونم یه مقدار برگردم به عقب تر)، در کشورهایی که من توضیح دادم ، بینهایت قطعات زیاد است ، یعنی شما فکر کنید که اگر ما هفته ای سه تا کنسرت هم داشته باشیم ، میتوانیم هر بار قطعه ای جدید رو داشته باشیم ؛ یعنی انقدر قطعات متنوع برای این نوع ارکستر نوشته شده که هیچکدام تکراری نخواهد شد . ولی هدف این نیست که ما فقط این قطعات رو اجرا کنیم ، چون ما در ایران این کارو میکنیم ، دو هدف داریم : یکی این که آهنگسازان ایرانی مایل هستند ، قطعه های جدیدی  برای این ارکستر بنویسند ، باز پرانتز باز میکنم ، ( قطعاتی نیستند که فقط تنظیم شده باشند ) در قطعاتی که گفتم ، قطعات جدید بسیار زیادند بخصوص با تنظیم موسیقی مدرن امروزی که برای آنسامبل کر فلوت نوشته شده است . ولی یکی از اهداف ما آهنگسازانی هستند که قبلا با ما تماس میگیرند و مایل هستند برای این ارکستر آهنگسازی کنند ، من با کمال میل این کار را قبول میکنم و قبلا هم این کار را کرده ایم . از طرفی دیگر آهنگسازانی هستند که خیلی علاقه دارند برای این ارکستر تنظیم کنند . قطعاتی که به پیشنهاد من یا به پیشنهاد خود این آهنگسازان است ، که این هم با کمال میل انجام دادیم ، پیشنهاد دادیم و با کمال میل قبول کردیم و آنها هم خیلی به ما کمک کردن که کر فلوت تهران به اینجا رسیده و ما قطعات تنظیم شده و قطعات جدید را برای ارکستر، اجرا کردیم.

خب من میدانم که بیشتر زحمات تنظیم قطعات به عهده شما است که خود این نشان دهنده دانش زیادی نسبت به این آنسامبل است که شما در عین حال که رهبری میکنید ، قطعاتی که لازم دانستید تا در رپرتواری بیاورید با شناختی که از آنسامبل دارید برای آن تنظیم بکنید.

ولی اتفاق خیلی جالبی افتاده ، ما در کر فلوت از سازهایی مثل پیکولو و فلوت (فلوت ارکستری)،همینطور فلوت آلتو،فلوت باس و کنتر باس بیشتر وقت ها استفاده میکنیم ، ولی گاهی که یک ساز دیگری هم  به ارکستر اضافه میشود ، خیلی رنگ و بوی تازه به کار میدهد و فکر میکنم شما از این کار خیلی استقبال میکنید ، بنابراین میشه گفت که همیشه کر فلوت ناجی خودش نیست و میتواند گاهی  آنسامبل خیلی خوبی باشد که ساز های دیگری را هم در خودش در بر بگیرد و یا همراهی کند، نظرتون در مورد این موضوع چیست؟

ـ بله . البته تمام آهنگسازانی که این قطعات را مینویسند و تنظیم میکنند ، این ساز را خودشون نمیزنند ، و این به این معنی نیست که انها نمیتوانند برای این ساز قطعه بنویسند ، ولی قاعدتاً چون من خودم این سازها را میشناسم و در روز با آنها در تماس هستم (تدریس و نوازندگی ) قاعدتاً یک مقدار بهتر میتوانم از نظر وسعت صدا از آنها کمال استفاده را بکنم . از نظر اینکه ما ساز های دیگری هم بیاوریم  ، ما از بدو تولد این ارکستر یکی از اهدافمون بوده است که تمام فلوتیست های سولیست ایرانی را با خودمون همراه کنیم و با آزمون هایی که گذاشتیم این کار رو کردیم و خیلی افراد شرکت کردند و هنوز هم این راه را ادامه خواهیم داد . غیر ازاین ، ما از سولیست هایی با ساز های دیگری شروع کردیم ، ما اولین کار را با ویولنسل در مسافرتی که در تور اروپا داشتیم اجرا کردیم .این کار در تمام ارکستر هایی که در آمریکا و آسیای شرقی هستند مثل چین، کره و ژاپن از این نوع ارکستر خیلی استفاده شده است ، از کلارینت گرفته تا ساز های بادی چوبی ، بادی مسی تا پیانو و حتی آواز . حالا این کار را ما هم میخواهیم با کمال میل بکنیم و اول کار هستیم و این کار ادامه خواهد داشت .

خیلی ممنون ، آقای تقدسی ، لطف میکنید اساساً در مورد هدف کر فلوت صحبت کنید؟ 

ـ بله. اما در مورد این جریان فقط یک هدف نیست ، بینهایت اهداف زیاد است . شما میتوانید یک ارکستر سمفونیک رو تجسم کنید که فرض 24 ویلن نشستند که چنین کاری میکنند و یک صدا را میزنند که دشواری های خودش را دارد و این دشواری ها برای ما ( نوازندگان فلوت ) چقدر سخت تر است ، اگر کسی این ساز را بشناسد میداند که از نظر تمیز نوازی ، از نظر کوک بینهایت مهم است . مهم ترین چیز برای یک موزیسین ، حساسیت داشتن روی گوش اش هست و آمادگی پبدا کردن در یک جمع موسیقی . این مهم ترین چیز است که ما در اولویت گذاشتیم ، یعنی بتوانند باهم دیگر بنشینند از 2 فلوت تا 40 فلوت که بینهایت سخت است . که این را ما به عنوان الگو گذاشتیم و روز به روز به آن نزدیکتر میشویم . این مساله که شخصی میداند که کجای کار است ، و یاد میگیرد ( از هر طرف با صدای اطراف خود ) که چگونه بتواند از عقب ، از جلو، از راست ، از چپ ، صدای ساز خود را کنترل کند و این یکی از مهم ترین هدف هایی هست که برای خود گذاشته ایم . هدف های دیگر این است که در ارکستر نواختن را یاد بگیریم ، چون شما میدانید همه این موقعیت را ندارند که در یک ارکستر ساز بزنند و شما میدانید چه تعداد ارکستر در ایران وجود دارد و چندنفر فلوتیست میتوانند در این ارکستر ها  ساز بزنند ، قاعدتاً همه باید این شرایط را داشته باشند تا بتوانند در این ارکستر ها بزنند . این ارکستر ( کر فلوت ) ممکن است یک صدا و صدای فلوت باشد ولی بینهایت صداهای مختلف و خط های مختلف  ( در یک قطعه ) هست که این کار رو به مراتب دشوارتر میکند ، فرض کنید در ارکستر سمفونیک تهران یک فلوتیست است و این فلوتیست قاعدتاً همیشه سولو نواخته و مجموعه کر فلوت تهران باعث میشود که آن نوازنده فلوت به خط ها و صداهای دیگر توجه بیشتری داشته باشد و برای تمیز نواختن ان و برای کوک زدن روز به روز خودش را بهتر کند و این مورد را من شخصاً و تک به تک در کسانی که با ما همکاری میکنند میبینم ؛ و این یکی از مهم ترین هدف هایی هست که ما به آن رسیده ایم ، ما 40 نفر نوازنده هستیم که هیچکس نسبت به دیگری ارجحیت ندارد و سعی میکنیم همه به صورت یک شکل باشیم ، شما یک کوارتت رو فرض کنید که هر کسی خودش را برای  کار خود مسئول میداند ، حالا ما 40 نفرهستیم هر کسی از این 40 نفر باید خودش را مسئول بداند برای این کار است که ما به اینجا رسیدیم و همه با همدیگر مینشینند و با علاقه کار میکنند و امیدوارم همیشه همینطور بماند.

انشالله همینطوره ، واقعا این فرصتی هست که دراختیار فلوتیست ها  قرار دارد ، چون به قول شما هم تعداد ارکستر ها و هم تعداد نوازنده هایی که در هر ارکستر قرار میگیرند کم است ، البته به نظر من اینکه در ارکستری با دو فلوت کنار بیایید خیلی آسون تراست تا با 40 فلوت کوک شویم! خیلی به این نیاز هست که هر فردی روی تبحر خودش کار کند . ولی خب با تلاشی که شما میکنید حتما این میسر خواهد شد.      

  خیلی ممنون آقای تقدسی عزیز ، ممنون که لطف کردین دعوت خانه فلوت ایران رو پذیرفتید ، به امید آنکه این گپ و گفت ها کماکان ادامه داشته باشند ، خیلی ممنون از شما .